Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Öfkeyi yok etmek değil, yönetmek önemlidir”

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, TRT Spor ’da yayınlanan ‘Orhan Ayhan’la’ programının konuğu oldu. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ‘Sporda Şiddet’ konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Öfke kontrolü eğitimi, en tesirli rol model kişiler tarafından verilir. Rol model kişi öfke kontrolünde başarılıysa, kişiler de başarılı olur.” dedi. 

“Önemli olan derin pişmanlık duymak. Yüzeysel pişmanlıklar çok anlamlı değil”

Öfke kontrolünde farkındalığa dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Sertlik kurallar içerisinde olursa, o sertlik futbolda sonuca götürüyor. Kuralların dışında bir sertlik olursa da hata yaptırıyor. Bu o sertliğin ötesinde bir şeydir. Kişinin öfke kontrol sorunu olduğu anlaşılıyor. Çünkü hemen pişman oluyor.  Ben hiç unutmam, 2000’li yılların başında Amerika’nın Türkiye şubesini aldıktan sonra Amerika’da yaşayan iki tane Türk karı koca aynı iş yerinde çalışıyorlarmış. Bize geldiler bizim iş yerinden izne geldiğimizi öğrenince. Çifte oradaki firma ‘Siz Türkiye’ye gidin, öfke kontrolü eğitimi alın, bunu bize yazılı olarak raporlayın getirin yoksa sizi işe başlatmayız.’ demiş. Bunu ABD’deki firma söylüyor. Firmada beraber çalışıyorlar diye. Demek ki orada şiddet olmasa bile öfke problemleri var birbirlerine karşı ses tonu yükseliyor ve sözel şiddet mevcut. Bizde onları o eğitimden geçirdik sertifikasını verdik ABD’ye gittiler. Bunu şunun için söylüyorum, bu aslında insan olmamızın bir parçasıdır. Bir insanın öfkeli olması insan olmamızın bir parçası. Bunda önemli olan derin pişmanlık duymak. Yüzeysel pişmanlıklar çok anlamlı değil.” şeklinde konuştu.

“Öfkeyi yok etmek değil, yönetmek önemlidir”

Lider kişilikli insanların öfke kontrolünde ekstra hassas olmaları gerektiğini çünkü etraflarında öfkeye yatkın kişilikler varsa onlar tetikleyebileceğinden bahseden Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Öfke kontrolü eğitimi en tesirli rol model kişiler tarafından verilir. Rol model kişi öfke kontrolünde başarılıysa, kişiler de başarılı olur. Ama rol model, lider olan kişiler eğer öfkeli ise bu işi böyle yapacaksa, tribünlerde ortada olmasa bile soyunma odasında öfke uyguluyorsa, bu öfkeye yatkın kişileri tetikler. Bu yüzden rol model olan insanlara yakın kişilerin teşvik edilmemesi gerekiyor. Güzel bir söz vardır ‘Asıl pehlivan başkalarını yenen değil, öfkesini yenendir.’ diye asıl pehlivan odur, öfkeyi yenebilmektir. Hatta bunun şimdi psikolojide karşılığı var, ‘nöroliderlik’ diye geçer. Kişi, kendi kendinin lideri olamazsa toplumun lideri olamaz. Bir takım lideri, bir ailenin lideri olamaz. Kendi kendinin lideri olmak için de burada stres yönetimi, öfke yönetimi çok önemli. Öfkeyi yok etmek değil, yönetmek önemlidir.” dedi.

“Öfke kontrolüyle ilgili gizli depresyon araştırıyoruz”

Gizli depresyonunda öfkeye yol açabileceğine değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Öfke eğer bir kişide sık sık oluyorsa, evde eşine çocuklarına karşı varsa fiziksel olmasa bile sözel öfke varsa hemen ses tonu yükseliyorsa burada genellikle, öfke kontrolüyle ilgili gizli depresyon araştırıyoruz. Sebebi gizli depresyon olabiliyor. Çünkü beyinde serotonin azalıyor, serotonin azalınca dürtü kontrolü yapamıyor. Arzularını, dürtülerini, korkularını kontrol edemiyor. Kişiye hayır denmesi, kendini değersiz hissettiriyor. Sanki onu küçük görüyorlarmış gibi anlıyor. Bunun sonucunda kişi bunu takıntı haline getirebiliyor. Bu tür şeyler o kişilerin birbirini tanımasına da vesile olabiliyor ama genelde öfke patlamaları ile sonuçlanıyor. Peki, bu olayı olumlu yönde nasıl yönlendirebiliriz? Burada yöneticilerin karışmaması, takımın kendi içinde sorunu çözebilmesi önemli. Takım kaptanının arabuluculuk yapması işe yarayabilir. Eğer bu olay bir daha olursa ne yapmak lazım bunun üzerine de çalışmaları lazım.” dedi.

Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)