Hemşirelerin eğitiminde “Tıbbi Hatalar Odası” simülasyonu fark yaratacak

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü tarafından tasarlanan ve yürütülen araştırma, “Tıbbi Hatalar Odası” simülasyon eğitimi ile hemşirelik öğrencilerinin tıbbi hatalar konusunda farkındalıklarının artırılabileceği ve simülasyon eğitiminin sunum yöntemine göre daha etkili olduğunu gösterdi.

Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta bireylere yönelik uygulamaları sırasında gerçekleşen hatalar hem hastayı, aileyi, toplumu hem de hemşireleri olumsuz olarak etkiliyor. Bu nedenle hemşirelerin tıbbi hatalara neden olan durumları fark edip gerekli önlemleri alarak hasta bireyleri ve kendilerini zarar görmekten koruyabilmeleri oldukça önem kazanıyor. 

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü tarafından yürütülen çalışma, gelecekte sağlık profesyonelleri arasında yer alacak hemşirelik öğrencilerinin eğitiminde uygun maliyetli, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir yöntem olan ‘Tıbbi Hatalar Odası’ simülasyonunun kullanılmasının öğrencilerin farkındalıklarını arttırmaya ve hata oranlarının azalmasına katkı sağlayacağını gösterdi.

Çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen simülasyon eğitiminin etkisi incelendi

Araştırmada, hemşirelik bölümü öğrencilerinin psikiyatri kliniklerinde karşılaşabilecekleri tıbbi hatalara yönelik farkındalıklarını artırmada, çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen simülasyon eğitiminin etkisi incelendi. Ön test-son test kontrol gruplu tasarıma sahip yarı deneysel nitelikteki çalışmada, Girişim Grubu’na ‘Tıbbi Hatalar Odası’ simülasyon eğitimi verilirken, Kontrol Grubu’na sunum yöntemi kullanılarak eğitim verildi. 
Çalışmada, tüm öğrencilerin tıbbi hatalar konusunda farkındalıklarında artış olmakla birlikte, girişim grubundaki öğrencilerin farkındalıklarının kontrol grubundaki öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlendi. 

Verilerin toplanmasında ‘Öğrenci Tanıtım Formu’, ‘Şizofreni Tanılı Bireye Yönelik Olgu Çalışması Formu’ ve ‘Simülasyon Ortamında Belirlenen Tıbbi Hatalar Formu’ kullanıldı.

Paranoid şizofreni tanısı alan bireye yönelik bir çalışma planlandı

Araştırmanın veri toplama aşamasına ön test uygulaması ile başlandı. Ön testte öğrencilerden ‘Öğrenci Tanıtım Formu’ ve ‘Şizofreni Tanılı Bireye Yönelik Olgu Çalışması Formu’nu doldurmaları ve bu ikinci formdaki tıbbi hataları belirlemeleri istendi. Formu dolduran öğrenciler girişim ve kontrol gruplarına ayrıldı. Ön testten bir hafta sonra girişim grubuna simülasyon eğitimi verilirken kontrol grubuna ise tıbbi hatalar ve hasta güvenliğine yönelik sunum yöntemi ile eğitim verildi. İki eğitim de çevrimiçi ortamda gerçekleştirildi.

Senaryosu Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi tıbbi beceri/simülasyon laboratuvarında oluşturulan simülasyon eğitiminde, öfke ve çevresine zarar verme riski nedeniyle tespite alınmış paranoid şizofreni tanısı alan bireye yönelik bir çalışma planlandı. Simülasyon laboratuvarında yatak üzerine bir erişkin manken yerleştirildi ve manken üzerinde, hasta dosyası içinde ve hasta yatağı üzerinde on beş tıbbi hata oluşturuldu. 

Dr. Öğr. Üyesi Aydan Akkurt Yalçıntürk: “Tıbbi Hatalar Odası simülasyon eğitimi hata oranlarını azaltacak”

Araştırmayı özetleyen Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Aydan Akkurt Yalçıntürk, “‘Tıbbi Hata Odası’ simülasyon eğitimi ile geleceğin sağlık profesyonelleri arasında yer alacak hemşirelik öğrencilerinin tıbbi hatalar konusunda farkındalıklarının artırılabileceği sonucuna varılmıştır. Çalışma sonunda hem girişim hem de kontrol grubundaki öğrencilerin tıbbi hatalara yönelik farkındalıklarının artmasıyla birlikte çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen simülasyon yöntemi ile eğitim alan öğrencilerin tıbbi hatalara yönelik farkındalıklarının sunum yöntemi ile eğitim alan öğrencilere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır.” dedi.

Dr. Öğr. Üyesi Aydan Akkurt Yalçıntürk, “Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal hastalığa sahip bireylerde ortaya çıkabilecek tıbbi hatalara yönelik farkındalıklarının artırılmasının mezuniyet sonrasında bu bireylere verilen bakımın kalitesini ve hasta sonuçlarını iyileştireceği, tıbbi hataların hemşireler üstünde neden olduğu suçluluk duygusu, depresyon gibi duygusal sorunların oluşmasını engelleyeceği, meslekten uzaklaşma, meslekten ayrılma ve hemşirelere karşı açılabilecek davaları önleyeceği düşünülmektedir.” diye konuştu.

“Çalışmanın literatüre katkı sağlayacağını düşünüyoruz”

Son yıllarda hemşirelik programları eğitimleri sürecinde yenilikçi yöntemlerin yaygın olarak kullanıldığını kaydeden Yalçıntürk, “Bu yöntemlerden biri de simülasyondur. Ulusal ve uluslararası literatür incelendiğinde hemşirelik öğrencilerinin psikiyatri kliniklerinde karşılaşılabilecekleri tıbbi hatalara yönelik farkındalıklarını artırmak için simülasyon eğitiminin kullanıldığı bir çalışmaya rastlamıyoruz. Bu nedenle çalışmanın literatüre katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Çalışmanın sonucu göz önüne alındığında ‘tıbbi hatalar odası’ simülasyon eğitiminin hemşireliğin farklı alanlarında ve mezuniyet sonrası hemşirelerin eğitiminde de kullanılması gerektiğini düşünüyoruz.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Prof. Dr. Besti Üstün’ün de yer aldığı çalışma www.psychiatricnursing.org  sitesinde yayınlandı.  
 

Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)