Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Ümidini kaybedene beyin küsüyor!”

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, KANAL 7 Ana Haber canlı yayınında Deprem ve Depremin travmatik etkisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Enkaz altında ümit duygusunun kişinin yaşama tutunmasında çok önemli olduğunu ifade eden Tarhan, “Kişi ümit duygusunu kaybederse beyin küsüyor, beyin küstüğü zaman ise savunmayla ilgili kimyasalları üretmemeye başlıyor ve beden hızla çöküyor. Çünkü insanın temel dürtüsü yaşam kalım dürtüsü bu duygu olmasa insan ölmek ister.” şeklinde konuştu.

Kanal 7 Ana Haber’de Tümer Doğru’nun sorularını cevaplayan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, deprem travmasında şok dönemine ilişkin önemli paylaşımlarda bulundu…

Şuan şoku en şiddetli yaşayanlar böyle bir depremi hiç seçenek olarak görmeyenler… 

Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Şok döneminin özelliği kişi o şok duygusunu genellikle kademeli olarak yaşıyor, beyin aşırı kortizol uyarıcı hormon salgılıyor ve bir an önce kişi bloke oluyor… Örneğin; insanın kolu kırılınca ağrır, oynatamaz ya beyni çalıştıramazsın boş boş anlamsız bakarak dolaşırsın. Yakınları enkaz altında kalan kişi de öyle, hiçbir şey yapmadan dolaşır çünkü beyni bloke olmuştur. Öyle ki ani panik korku ile ölümler bile yaşanabiliyor. Bazı kişiler kısa süreli şoku atlatıyorlar hemen kontrolü üzerine alıyorlar. Bu kişiler genelde krizlere önceden hazır olan kişilerdir…”  şeklinde deprem sonrası yaşanan travmayla ilgili paylaşımlarda bulundu.

Japonya ve o bölgede yaşanan depremlerle ilgili değerlendirmelerde bulunan Tarhan, “Japonlar kriz yönetiminin eğitimini alıyorlar, belli aralıklarla deprem alarmı veriyorlar, depremle ilgili hatırlatıcılar, eğitimler yapıyorlar ve böyle durumlarda kişi depremi ya da şok bir olay geldiği zaman ne yapacağını biliyor. Şuan şoku en şiddetli yaşayanlar hiç beklemeyenler, böyle bir şeyi hiç seçenek olarak görmeyenler, önceden deprem yaşayıp o travmayı hala atlatamamış olan kişiler. Travmayı çözmüş olan kişiler ise böyle durumlarda onu hemen tecrübeye dönüştürürler.  Mesela, Yalova depreminde biliyorum deprem olduğu zaman herkes panik halinde koşarak aşağı iniyor fakat Japonya’dan gelen misafirler tam tersi bina çöküyor hayatta kalmak için üst katlara çıkıyorlar bu da eğitimle ilgili veya daha önceki yaşantılarıyla ilgili. ” ifadelerini kullandı.

Kişi ümit duygusunu kaybederse beyin küsüyor…

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ‘Enkaz altında saatlerce kalan insanlar psikolojik olarak neler yaşıyorlar’ sorusunu ise şöyle yanıtladı: “Şimdi burada kişilik yapısı çok önemli mesela bu konuda hazırlıklı, eğitimli, stres yönetimi olan kişiler diğerlerinden ayrılır. Stres yönetimi bilinçsiz olan bir şeydir daha önce hayatta bazı zorluklar yaşamış dayanıklılık eğitimi almış kişilerdir… Zorluklar karşısında kolay pes etmeyen örneğin, komando eğitimleri öyledir; dağa bırakılır günlerce kendi kendine ihtiyacını karşıla gel denilir ve 3-5 gün sonra alınır o kişi oradan öyle bir kişinin enkaz altında kalmasıyla bizim kalmamızın arasında çok fark var.”

Kişi ümit duygusunu kaybederse beyin küsüyor diyen Tarhan, “Beyin küstüğü zaman savunmayla ilgili kimyasalları üretmemeye başlıyor ve hızla çöküyor, bir gecede yaşlananlar var böyle durumlarda… Çünkü insanın temel dürtüsü yaşam kalım dürtüsü bu duygu olmasa insan ölmek ister. Yaşam kalım dürtüsü yaratılıştan gelir. İki kurbağa örneği var biz terapide kullanıyoruz bu örneği… İki kurbağa büyük bir süt kazanına düşüyor, biri ben kurtulamam buradan koca kazan diyor ve ümidini kaybedip, kendini bırakıyor… Ve ölüyor. Diğeri ise pes etmiyor, ümidini kaybetmiyor ve çırpınıyor hiç ummadığı bir şey oluyor kalın bir yağ tabakası oluşuyor sonrasında da ona basarak kazandan dışarı çıkıyor ve kurtuluyor. ” şeklinde konuştu.

Dünya kâinatta başıboş dolaşan bir gemi değil, geminin kaptanı, ait olduğu güç ve irade var. 

Bu dünya kâinatta başıboş dolaşan bir gemi değil, bu geminin bir kaptanı var, bu geminin ait olduğu yüksek bir güç yüksek bir irade var ifadelerini kullanan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tevhit inancının kişide ümidi arttırıcı etkide bulunduğunu söyledi. 

İnsan beyninin normalde 2 gün uyumadığı zaman müthiş bir yorgunluk maddesi ürettiğine dikkat çeken Tarhan, beyinde gizli bir potansiyel bulunduğunu, kişi eğer ümitsizliğe düşmezse beyni çok daha uzun süre kişiyi canlı tutacak, kişiye enerji verecek bir gizli potansiyele sahip olduğunu belirtti.

Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)