Prof. Dr. Uzbay: “Etikten Uzaklaştıkça Post Truth Yerleşiyor”
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dâhili Tıp Bilimleri Bölümü Başkanı, Rektör Danışmanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, Üsküdar Üniversitesi Tıp Öğrencileri Birliği Kulübü tarafından düzenlenen “Cehalet Bilimi” başlıklı etkinliğe konuk oldu. 2016’da yılın kelimesi seçilen “Post Truth” kavramına değinen Uzbay; “Post Truth kavramı, 'yalan söyleyerek algıyı yönetme sanatı' anlamında kullanılıyor. Dünya siyaseti yalan konuşma üzerine temellenmiş durumda ve kitlelerin algıları da bu yalan haberlerle yönetiliyor. Hayatın her alanında etikten uzaklaşıldığı için Post Truth bu kadar gündemde olabiliyor.” dedi.
“Cehalet bilimi dijital devrimle ortaya çıktı”
Cehalet ve bilimin birbirine zıt iki kavram olduğunu aktaran Uzbay, cehalet biliminin temeline değindi. Uzbay; “Cehalet bilimi, dijital devrimle beraber ortaya çıkmış bir kavram. ABD Başkanlarından James Madison, ‘Bilgi daima cehaleti yönetecektir. Kendi kendini yönetmek isteyen ulus, bilginin verdiği güç ile donanmalıdır.' der. Madison bu sözleriyle, ABD'nin bugünkü vizyonunu tarif etmektedir. Bağımsız bir ülke olmak istiyorsak bilgi üretmeli ve bilginin verdiği güç ile donanmalıyız.” ifadelerini kullandı.
“Güçlü ülke bilgi üretendir”
Dünya sisteminde söz sahibi olan ülkelerin bilgiyi üreten ülkeler olduğuna değinen Uzbay; “Bugün dünya küresel sistemin içerisinde bir arada yaşama mücadelesi veriyor. Kapitalist sistemin hâkim olduğu günümüzde, sistemi yöneten ülkelere baktığımızda analitik düşünceye dayalı bir eğitim sistemine sahip oldukları görülüyor. Bu ülkeler güçlü kültürel birikime sahipler ve ekonomileri güçlü. Bu ülkelerde hukuk sistemi iyi bir şekilde çalışıyor ve etik değerler toplumda yerleşmiş durumda. Bu ülkelerin ortak özellikleri, yeni bilgi üretme becerileri ve ürettikleri bilgileri doğru bir biçimde kullanma becerileridir. Bu özelliklere sahip olmayan ülkeler, gelişmiş ülkeler tarafından yağmalanıyorlar, algı yönetimi ile kontrol altında tutuluyorlar.” diye konuştu.
“Bilim ticarileşti”
Günümüzde bilimin ticarileştiğini vurgulayan Uzbay; “İnsanların satın almak isteyecekleri ürünler üretilerek, bilim satılıyor. İnsanlar patent sistemiyle bilimden para kazanıyor. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne göre, herkesin sağlık sistemden faydalanma ve sağlıklı olma hakkı vardır. Fakat sağlık sistemi bugün ticarileşmiş durumda. Sağlık sisteminde insanlar, sağlık hizmetlerinden eşit olarak faydalanamıyorlar.” dedi.
“Etikten uzaklaştıkça Post Truth yerleşiyor”
Post Truth kavramının 2016 yılında “2016'nın Kelimesi” seçildiğine değinen Uzbay; “Post Truth kavramı, 'yalan söyleyerek algıyı yönetme sanatı' anlamında kullanılıyor. Dünya siyaseti yalan konuşma üzerine temellenmiş durumda. Bu süreçte kitlelerin algıları da bu yalan haberlerle yönetiliyor. Hayatın her alanında etikten uzaklaşıldığı için Post Truth bu kadar gündemde olabiliyor. İnsan otobiyografik hafızasıyla diğer canlılardan ayrılır. İnsanların algısı yalan ve çarpıtılmış bilgilerle yönetiliyor. Bu tarzda yapılan haberlerle insanlara duymak istedikleri söylenerek, algıları yönetiliyor.” diye konuştu.
Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)