Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Eşini aldatan depresyonda olabilir”
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Diyanet İşleri Başkanlığı öncülüğünde İstanbul Müftülüğü tarafından düzenlenen Farklı Disiplinlerde Ailede Sadakat Çalıştayı'na konuşmacı olarak katıldı. Tarhan; eşler arası sadakat ve güven ilişkisinin psiko-sosyal temelleri, sadakatsizliğin kişilikteki temelleri, evlilikte uyum ve bağlanma tarzlarının güven ilişkisine etkisi, sadakat, ihanet ve cinsellik, sadakatsizliği ölçme testlerinin güvenilirliği konularında özel bir sunum yaptı. Moderatörlüğünü İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz'ın yaptığı çalıştay, İslam Araştırmaları Merkezi İSAM Konferans Salonu'nda düzenlendi.
Bir tek insanın mutluluğunda ilerleme sağlanamadı!
Konuşmasına son dönemde artan boşanma sayılarına değinerek başlayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan; "Batılı aile danışmanları sadakatsizlik için modern yaşamın kâbusu diyor. Şu an dünyada her konuda, bilimde, uzayda, tıpta birçok konuda ilerleme var ama bir tek insanın mutlu olması konusunda bir ilerleme sağlanamadı. Varlıklı insanlar, evi arabası her şeyi var, ama mutlu değil. Mutluluğu ararken, ABD'de 70'li yıllarda açık evlilik diye bir şey başlattılar. İki taraf birbiriyle evli ama iki tarafın da sevgilisi var. Bunu bir evlilik modeli olarak sundular ve denediler, ama bu açık evlilik olayının faturasını çocuklar çok ağır ödedi.
Nikâh karşıtı akım başladı!
Şu an evlilik terapistleri evlilik sağlıklı nasıl yürür diye araştırma yapıyor ve bugün geldikleri nokta evlilik karşıtlığı. Evlilik %50 oranında başarısız, böyle bir kuruma yatırım yapmaya değer mi diye nikâh karşıtı bir akım başladı, nikaha ne gerek var tarzında. Ben şu an batının 50 sene sonrası ne olacak düşünemiyorum. Zaten boşanma hızı artmış durumda. Türkiye'de de çok ciddi bir artış var, ilk 5 yılda boşanma oranı %38’e yükseldi. Bu çok ciddi bir rakam. Türkiye de, ABD olma yolunda hızla ilerliyor." dedi.
Evliliğin sürdürülmesi için tavsiyelerde bulunan Tarhan, sorunun psikolojik boyutları hakkında tespitlerde bulundu.
Eşini aldatan kişide gizli depresyon olabilir
Tarhan; "Aldatan kişilerde gizli depresyon olduğunu gözlemliyoruz. Bu nedenle, kişi muhakeme edemiyor, hata yapıyor. Hemen yargılamamak lazım, uzmana danışmak lazım. Beyin fonksiyonlarında kayıplar yaşıyor. İnsan ilişkileri ve evlilikte duygusal zekâya çok ihtiyacımız var. Dünyanın en zeki bilim adamlarından Albert Einstein bile IQ'sü yani mantıksal zekâsı en yüksek kişi bile olsa duygusal zekâsı yani EQ'sü düşük olduğu için eşiyle anlaşamayıp boşanmış bir insan. Evlilik bir takım işidir, takım olmaya başarmalıyız, birçok sorunun kaynağı takım olamamak. İnsanlar her zaman evliliğimizin iyiliği için ne yapabilirim diye düşünmeli. Toplum içerisinde ailenin rolü de artık değişti. Eskiden sevgi yuvası olarak görülen aile şimdilerde güven yuvası olarak kabul edilmeye başlandı. İlişkilerde gülümsemek çok önemlidir, gülümseyen insanların ortalama 8 yıl daha fazla yaşadığı görülüyor." dedi.
Aile kavramı ve yapısı üzerinde özellikle duran Prof. Dr. Nevzat Tarhan, aile canlıdır ve kişiliği vardır dedi ve ailede tutum kalıplarının altını çizdi.
Aile bir canlıdır
Tarhan; "Aile örgütsel psikolojide büyük bir birey, birey küçük bir ailedir. Bireyin kendisini yönetmesi ile patronun işletmeyi yönetmesi benzer dinamiğe sahiptir. Aile kültürü ailede paylaşılan değerler, yaşanan hayat senaryoları, normlar, varsayımlar, semboller, etik standartlar, ritüeller, hikâyeler, anlatılar, inanç sistemleri, dil ve rol modeller kümesidir." dedi.
Meşveret, eşitlik, özerklik, hakkaniyet ve sevgi; aileyi bir arada tutan değerlerdir diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan; ailede mutlaka olması gereken değerleri; saygı, güven, paylaşımcılık, maddi ve manevi kazanımlar olarak sıraladı.
Evlilikte 4S kuralını uygulayın
Evlilikte 4S Kuralı olduğunu söyleyen Tarhan; "Sevgi, Saygı, Sabır ve Sadakat evlilikte olması gereken dört temel gereksinimdir ve 4S kuralı olarak kabul edilir. Yalan ve niyet okuma, egoizm, yakınlıktan kaçınma, yüksek beklenti ve konforculuk, takım olamama evliliğin en büyük beş düşmandır." dedi.
Evlilikte avukat değil hâkim olun
Prof. Dr. Nevzat Tarhan evliliğin sağlıklı yürümesi için eşlere altın öğütler verdi; "Altın orta nokta kuralını, iyi zan kuralını ve kendini gerçekleştiren ön kabul kuralını uygulayın. Saldırı hakkı tanıyın, kendinizi kanıtlamaya çalışmayın, aykırı duygulara sahip olma hakkı tanıyın, avukat gibi değil hâkim gibi olun, ayda bir oturum yapın, eşinizi değiştirmeye çalışmayın, sosyal baskı ve yasaklara sağlıklı tepkiler verin, boşanma tehdidine karşı dikkatli, farklı düşünmeyi sağlayın, kontrol duygusunu hesaba katın, fırtınalara fırsat verin, izle-bekle yöntemini uygulayın, şefkate önem verin." dedi.
Çalıştayın sonunda etkinliği organize eden İstanbul Müftülüğü katılımından dolayı Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a bir teşekkür hediyesi takdim etti.
Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)