uskudar.edu.tr/aday
Türkiye Tiyatrosunun Çeviri Yoluyla Kendi Sesini Arayışı
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Bölümü 28 Mart 2024 tarihinde Dünya Tiyatro Günü etkinlikleri kapsamında “Türkiye Tiyatrosunun Çeviri Yoluyla Kendi Sesini Arayışı” başlıklı bir etkinlik gerçekleştirildi.
Doç. Dr. Feride Zeynep Güder’in moderatörlüğünde gerçekleşen etkinlikte İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Bölümü öğretim üyesi Dr. Başak Ergil Türkiye Tiyatrosunun kendi sesini bulma hikayesini örneklerle aktardı.
Dr. Başak Ergil Tanzimat Dönemi Batılılaşma hareketlerinden geç Cumhuriyet Dönemi’ne dek uzanan süreçte Batılı ve yazılı dramatik metinlerin çevrilerek Türkiye’de yazılı tiyatro kültürünün oluşturulması sürecinin mercek altına alındığı seminerde Türkiye’nin geleneksel tiyatro kültürünün kendi sesini arayış serüvenini anlattı.
Dr. Ergil geleneksel performatif motiflerle yazılı dramatik edebiyatın harmanlanışı için çevirinin çok değerli bir zemin olduğuna dikkat çekti. Ortaoyuncuların kurucusu çevirmen/tiyatro insanı Ferhan Şensoy’un ve Ayşe Selen ile Şehsuvar Aktaş’ın kurduğu kumpanya olan Tiyatrotem’in, dünya edebiyatının çağdaş ve klasik eserlerinden hareketle sahneye koyduğu oyunlar incelendi.
Dr. Ergil bu bağlamda, John Gay’in The Beggar’s Opera eserinin Bertolt Brecht çevirisi olan Üç Kuruşluk Opera yapıtını bu sefer Türkçeye Üç Kurşunluk Opera başlığı altında yorumlayan Ferhan Şensoy ve Ortaoyuncular’ın performanslarını çeviri ve yeniden yazım stratejileri açısından inceledi. Ardından, Alfred Jarry’nin Kral Übü ve Zincire Vurulmuş Übü adlı tiyatro metinlerini Alem Buysa Kral Übü ve Gündüz Niyetine başlıkları altında, hayal perdesini de entegre ederek çevirip sahneye taşıyan Tiyatrotem performansları incelendi. Geleneksel tiyatromuzdaki kukla, gölge oyunu ve anlatı gibi geleneklerin izleri bu çevirilerde sürüldü.
Tiyatro metinlerinin çevirisinden oyun müziklerinin çevirisine kadar geniş bir yelpazede örnekler sunularak Türkiye’deki Orta oyunu, kukla, gölge oyunu, köy seyirlik oyunları gibi performans türlerinde yer alan hiciv, tekerleme, oyun kurma, oyun bozma, doğaçlama, atışma gibi unsurların Batı tiyatrosu çevirilerine eklenmesi yoluyla Türkiye tiyatrosunun özgün sesini yakalayabildiği gözlemlendi.
Etkinlik ITBF Fakülte öğrencileri ve öğretim elemanlarının soru cevap bölümüyle ve bu alanda çalışmanın önemi dile getirilerek sona erdi.
Türkiye Tiyatrosunun Çeviri Yoluyla Kendi Sesini Arayışı
Eklenme Tarihi : 30 Temmuz 2024