Son Güncellenme Tarihi : 09.12.2021 15:52
Sağlık turizmi, bireylerin sağlıklarını korumak, geliştirmek, tedavi olmak ya da rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmak amacıyla yaşadıkları ülke dışına seyahat etmeleridir. Sağlık turizmi, uluslararası sağlık amaçlı hareket potansiyelini artırarak ülkelere katma değer sağlayan bir turizm çeşididir.
Küreselleşen dünyada giderek yaşlı nüfusun artması, seyahatin kolaylaşması ve dünyanın farklı ülkelerinde kaliteli sağlık hizmeti sunum seçeneklerinin ortaya çıkması, sağlık turizminin gelişmesine neden olmuştur.
Sağlık hizmeti almak için dünyada yaklaşık 30 milyon kişi seyahat etmektedir. Sağlık turistleri gittikleri ülkede sadece sağlık hizmetlerinden yararlanmakla kalmayıp, aynı zamanda tatil, alışveriş gibi turizmin diğer faaliyetlerine yönelmektedir. Dolayısıyla, bir ülkenin sağlık turizmi açısından çekim gücünün olması; o ülkedeki ilaç ve sağlık sektörünü büyütmesinin yanında istihdam yaratmakta, turizm sektöründe çalışanların niteliklerinin gelişmesine olanak sağlamakta, döviz girdisini artırmakta ve yeni turizm tesislerinin kurulmasını teşvik etmektedir. Global Sağlık Turizmi Piyasası Eğilimler Raporu’na göre 2027 yılına kadar küresel sağlık turizmi pazar hacminin 207,9 milyar ABD dolarına ulaşması ve %21,1 oranında büyümesi beklenmektedir.
Sağlık turizminin hedef ülke açısından önemi ekonomik katkılar ile sınırlı değildir. Sağlık turizminin aynı zamanda ülkenin tanıtımı ve imajının güçlendirilmesi ve uluslararası olumlu ilişkiler geliştirilmesini sağlamak gibi toplumsal ve politik etkileri de vardır.
Sağlık turizmi; termal/spa-wellness turizmi, medikal turizm, engelsiz ve üçüncü yaş turizmi olmak üzere dört başlık altında incelenmektedir;
Termal turizm, termomineral su banyosu, içme, inhalasyon, çamur banyosu gibi çeşitli türdeki yöntemlerin yanında iklim kürü, fizik tedavi, rehabilitasyon, egzersiz, psikoterapi, diyet gibi destek tedavilerinin birleştirilmesi ile yapılan kür (tedavi) uygulamaları yanı sıra termal suların eğlence ve rekreasyon amaçlı kullanımı ile meydana gelen turizm türüdür. Medikal turizm, sağlığı yeniden kazanmak amacıyla yapılan uluslararası seyahatlerdir. Tedavi maliyetlerinin yüksek olması, bekleme sürelerinin uzun olması, klinik kalitenin düşük olması gibi nedenlerle bireyler başka ülkelerde tedavi olmayı tercih etmektedir. Engelsiz turizm, kısıtlılığı olan bireylerin tedavi, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini almak ve aynı zamanda tatil yapmak ve eğlenmek amacıyla katıldıkları turizm çeşididir. Amaç, çevresel faktörlerin yeni kısıtlılıklar getirmemesi ve engelli bireylere uygun şekilde tasarlanmasıdır. Üçüncü yaş turizmi, medikal turizm, termal turizm ve rehabilitasyon hizmetlerini içeren yaşlı bireylerin kısıtlılıklarına uyumlu seyahat ve turistik olanaklar sağlayan turizm çeşididir.
Çoğu insan için sağlık turizminin temel avantajı düşük fiyattır. Pek çok ülkede sağlık bakım ürünleri ve hizmetlerinin fiyatı, yurtdışına seyahat ve tıbbi tedavi için harcanan maliyetlerin toplamından daha pahalı olabilmektedir. Sağlık turizmini motive eden diğer faktörler; daha kaliteli bir sağlık hizmetine ulaşma isteği, bekleme sürelerinin daha kısa olması, kendi ülkelerinde yaşadıkları hukuki ve etik sorunlar, ülkelerinde tedavisi mümkün olmayan nadir hastalıklar olarak sıralanabilir. Sağlık turizmi maliyetinin ülkeler arası ikili anlaşmalar ile sigorta kapsamına alınması, paket uygulamalar, aracı sağlık turizmi kuruluşlarının artması, sağlık turizmi pazarlamasının yapılması sağlık turizmine ilgiye gitgide artırmaktadır. Ülkeler de sağlık turizm kapasitelerini artırmak için sağlık turizmi bilgilerinin yönetimine ihtiyaç duymakta ve sağlık turistleri, hizmet sağlayıcılar, sağlık turizmi hizmetleri, hizmetlerin konumu, ülkedeki gereksinimler ve düzenlemeler gibi ortak bileşenlere yönelik çalışmalar yürütmektedir.
TÜİK 2019 yılı verilerine göre Türkiye’ye gelen turistlerin %4,1’i sağlık amacıyla konaklamışlardır TÜİK Kurumsal (tuik.gov.tr). Türkiye’nin sağlık turizmi geliri 2002-2019 yılları arasında 7,2 kat artarak 1 milyar doların üzerine çıkmıştır. 2019 yılında Türkiye’yi sağlık hizmeti almak için tercih eden ilk üç ülke sırasıyla; Irak, Azerbaycan ve Türkmenistan’dır.
Türkiye’de çeşitli tıbbi tedavi hizmetleri sunulmaktadır. Bunların başlıcaları: göz hastalıkları, ortopedi ve travmatoloji, dahiliye, kulak, burun ve boğaz, jinekoloji, genel cerrahi, ağız ve çene hastalıkları, dren ve sinir cerrahisi, deri ve zührevi hastalıklar, çocuk sağlığı ve hastalıklarıdır. Türkiye'nin önde gelen estetik prosedürlerinin ise saç ekimi, plastik cerrahi ve diş sağlığı hizmetleri olduğu görülmektedir. Türkiye'nin sağlık hizmetinin çeşitliliği, yabancılar ve uluslararası emekliler için bir çekim noktası oluşturmaktadır.
Türkiye’nin tercih edilmesinin nedenleri şu şekilde özetlenebilir;
Türkiye’nin bu avantajlarının yanı sıra sağlık turizmini artırmak için geliştirmesi gereken yönleri vardır; Yabancı dil bilen personel sayısının artırılması, bazı tutarsız fiyat uygulamalarının kontrol altına alınması, akredite olmuş kamu hastaneleri sayısının artırılması ve sağlık turizmi konusunda uzmanlaşmış sağlık yöneticilerinin yetiştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
