Son Güncellenme Tarihi : 09.12.2021 14:19
Aile planlaması, bütün çiftlerin ve bireylerin istedikleri sayıda çocuğa sahip olma ve doğumların arasını açmaya serbestçe ve sorumluca karar vermeleri ve bu amaçla bilgi, eğitim ve araçlara sahip olmaları olarak tanımlanmaktadır. Çok sık gebelikler sonucu doğuma bağlı olarak anne ve çocukların sağlığına olabilecek olumsuz etkileri önlemek, oluşan olumsuz etkilerin giderilmesine yardım etmek, gebeliği önleyecek yöntemler hakkında bilgi vermek, bu konuda gerekli eğitim yapıp uygulama olanaklarını sağlamak, gebelikler arasındaki süreyi ayarlamak, istenmeyen gebeliklere engel olmak ve doğurganlığı planlamak bu sürecin temel hedeflerini oluşturmaktadır. Aile planlaması hizmetleri üreme sağlığının temel bir yapı taşı olup Ebelerin yürütmekte olduğu en önemli sağlık hizmetleri arasında yer almaktadır.
Doğum kontrol yöntemleri insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlar gebeliğin cinsel birleşme sonucu ortaya çıktığını fark edecek düzeye ulaşır ulaşmaz gebeliği önleme çabalarına girmişlerdir. İnsanın cinsel birleşme sonucu doğduğunu belirten ilk metinlerin, 4000 yıl önce eski mısır rahipleri tarafından yazılmış büyük papirüsler olduğu düşünülmektedir. Bulunabilen en eski yazıtlarda kullanılan aile planlaması yöntemleri arasında sünger ve tampondan bahsediliyor olması da oldukça dikkat çekicidir. MÖ 1850 yılından kalma Mısır papirüslerinde gebeliği önlemek için bal, sakız ve timsah dışkısı kullanıldığı bilinmektedir. Geçmişten buyana önemini koruyan aile planlaması yöntemleri günümüzde özellikle istenmeyen gebelik oranlarını azaltmak, güvenli olmayan kürtaj ihtiyacını azaltmak ve annelerden yeni doğanlara HIV bulaşmasını önlemek gibi etkileri ile kadın sağlığı ve toplumsal sağlığını etkileyen boyutta etkilerini sürdürmektedir. Dünya Sağlık Örgütünün (World Health Organization- WHO) 2019 verilerine göre; üreme çağındaki 1,9 milyar kadın (15-49 yaş) içerisinden 1,1 milyarının aile planlamasına ihtiyaç duyduğu belitilmektedir. Bunlardan 842 milyonu kontraseptif yöntemleri kullanıyorken 270 milyonunun karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı bulunmaktadır.
Bir Doğum Kontrol Yöntemi Seçerken Göz Önünde Bulundurmanız Gerekenler;
