İmplantlar, hasar gören kemik dokusunu onarmak, çekilmesi gereken dişlerin yerini almak amacıyla vücut içerisinde kullanılan materyallerdir. Sıklıkla titanyum, krom, seramik gibi dayanıklı ve doku uyumluluğu yüksek malzemelerden imal edilirler. Yaşlanan dünya nüfusu ile birlikte osteoporozun, modernleşen yaşamda ise trafik kazalarının, spor yaralanmalarının, gelişimsel deformitelerin artması implant gereksinimini arttırmaktadır. İlk implant kullanımı 1960’lı yıllara dayanır.
İmplantlarda dikkat edilmesi gereken özellikler nelerdir?
- Kemiğin özelliklerini simüle edebiliyor olmalıdır. İnternal protezler normal eklem hareketlerini yerine getirebilmelidir. Kırık tedavisinde kullanılanlar ve diş implantları ise yeterli tespit sağlayabilmelidir.
- Kullanılan malzemenin biyouyumluluğu yüksek olmalıdır. Enflamasyona neden olmaması, reaksiyon yaratmaması gerekir. Canlı doku ile etkileşime geçerek doku onarımına ve kemik oluşumuna katkı sağlamalıdır. Nanoteknolojideki gelişmeler sonucunda nanofaz malzemelerin kullanımıyla daha verimli ortopedik implantların üretimi için alternatifler oluşmaktadır.
- Artan yaşam süresi ile birlikte dayanıklılığı yüksek implantlar önem kazanmıştır. Titanyum implantlar 10-15 yıl kullanım ömrü sunarken yeni yapılan nanofaz ve kompozit malzemeler ile bu süre uzamaktadır.
- İmplantlardaki aşınma sonucunda ortaya çıkan debris çevre dokularda harabiyete, hücre ölümüne neden olabilmektedir. Kullanılan malzemenin aşınmalara karşı dayanıklı üretilmesi önemlidir.
Gelişen teknoloji ile birlikte üniversitelerde, Ar-Ge merkezlerinde uyumluluğu yüksek, uzun ömürlü malzeme geliştirme çalışmaları hızlanmıştır. Günümüzdeki biyomalzeme araştırmaları sayesinde biyouyumluluk açısından doğal dokuyu taklit eden implantlar açısından umut verici gelişmeler gerçekleşmektedir.