Röportaj nedir, nasıl yapılır?

Son Güncellenme Tarihi : 08.12.2021 11:26

Röportaj, gazeteciler tarafından gerçekleştirilen özel bir görüşme türüdür. Gazetecinin bilgi, yorum ya da görüşleri haber değeri taşıyan kişilerle gerçekleştirdiği görüşmelere röportaj adı verilir. Haber konusu ne olursa olsun araştırılan konuyla ilgili sözleri önem taşıyan insanlara ulaşmak haber üretim sürecinin en önemli parçasını oluşturur. Bir haberi araştırırken konuyla ilgili kimlerle konuşulması gerektiğini bilmek ve bu insanlara ulaşmak gazetecinin temel becerileri arasında yer alır.

gazeteci röportaj

Gazeteci genellikle önce habere konu olan olay ya da duruma ilişkin bir duyum alır ancak haber duyum ve kişisel görüş üzerine yazılamaz. Haberin yazılabilmesi için konuyla ilgili ayrıntıları edinebileceğiniz kişilerle görüşülmesi gerekir. Haberin içeriğine bağlı olarak bir konunun uzmanları, bir olayın tanıkları, bir tartışmanın tarafları ya da kamuoyu tarafından tanınan kişiler ile röportaj gerçekleştirilebilir.

İyi bir röportaj için dikkat edilmesi gereken temel unsurlar

  • Konuyla ilgili ve görüşülecek kişi hakkında mevcut kaynakları tarayarak bilgi edinmek
  • Röportaj yapılan kişiler ile geniş zamana yayılan bir ilişki kurarak haber kaynağının devamlılığını sağlamak
  • Görüşme sırasında röportaj yapılan kişiye haberde ulaşılmaya çalışılan bilgileri en açık şekilde aktarabilmesi için doğru soruları yöneltmek
  • Görüşmede alınan cevapları dikkatle dinleyip kayıt tutmak

Röportaj sorularında dikkat edilmesi gerekenler 

Röportajın başarılı olması için dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Bu kuralların en önemlileri şöyledir:

  • Açık uçlu sorular sorulmalıdır

Röportaj sırasında 5N1K kuralının işaret ettiği ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim sorularının yanıtlarının ötesinde, görüşülen kişinin tanıklığını, uzmanlık bilgisini ya da yorumlarını açığa çıkaracak açık uçlu sorular da sorulmalıdır.

  • Sorular önem sırasına göre sorulmalıdır

Her röportaj kendi şartlarına uygun bir planlama gerektirir. Randevu ile gerçekleştirilen röportajlarda görüşmeye ayrılan zaman genellikle önceden belirlenmiştir. Ancak bilgi alınacak kişi ile önceden karşılıklı anlaşılmadan gerçekleştirilen bir röportajda gazeteci görüşmenin her an sonlanabileceğinin farkında olmalıdır. Bu nedenle en önemli sorular önce sorulmalı, vakit bulunursa ayrıntılara girilmelidir.

  • Cevaplardan yeni sorular üretilmelidir

Gazeteci önceden hazırladığı sorulara bağlı kalmamalıdır. Görüşme sırasında edinilen yeni bilgiler haberin önceden planlanan taslağında değişikliğe sebep olacak kadar önemli ayrıntılar içeriyor olabilir. Gazeteci aldığı cevaplardan yeni sorular üreterek haberi derinleştirebilmelidir.

  • Röportaj, eklemek istediğiniz bir şeyler var mı sorusu ile sonlandırılmalıdır

Görüşme sırasında gazetecinin gözden kaçırdığı ayrıntılar olabileceği gibi görüşülen kişi de sadece sorulara yanıt verip gazetecinin çizdiği çerçevenin dışına çıkmama eğiliminde olabilir. Bu nedenle röportaj sonlandırılırken daha önce konuşulanlar dışında eklemek istediği bir ayrıntı, konuyla ilgili önemli olduğunu düşündüğü başka bir husus olup olmadığı sorulmalıdır.