Prof. Dr. Tarhan: “Pozitif psikolojiye lise ve ortaokul öğrencilerinin de ihtiyacı var!”

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, İstanbul Esenler RAM üyesi öğretmenlerle bir araya geldi. “Okulda Psikolojik Destek Hizmetleri” seminerinde Tarhan akademik başarısızlık, bağımlılık, ergenlik… gibi öğrencilerin güncel yaşadığı birçok soruna dair eğitimcilerden gelen soruları yanıtladı. Eğitimcileri çocukların gelişen ruhuna tohum atan bireyler olarak ifade eden Tarhan, eğitimcilerin yaralı, dertli öğrenciyi tespit edebilmek için davranışlarının duygusal arka planını okuma becerisi geliştirmesi gerektiğine dikkat çekti.  Her çocuğun bir lider adayı olduğuna da dikkat çeken Tarhan, pozitif psikoloji eğitimi ve uygulamalarına lise ve orta okul öğrencilerinin de ihtiyacı olduğunu söyledi.  

Üsküdar Üniversitesi ev sahipliğinde Nermin Tarhan Konferans Salonunda gerçekleştirilen seminere İstanbul Esenler İlçesi Rehberlik Araştırmaları Merkezine bağlı rehber öğretmenler katıldı. 

Programın selamlama konuşmasını yapan Esenler RAM Müdürü Harun Acar, ev sahipliği ve iş birliği için Üsküdar Üniversitesine teşekkür etti.
Rehber öğretmen Rasim Helveci moderatörlüğünde gerçekleştirilen programda öğrencilerin günümüzde yaşadığı; akran zorbalığı, akademik başarısızlık, teknoloji bağımlılığı, öfke kontrolü, istismar, ergenlik, bağımlılık ve pandemi sonrası motivasyon eksikliği…vs. birçok konu ele alındı. 

Davranışsal uyum bozukluklarının arkasında tutum hataları var…

Çocukların gelişiminde koruyucu ruh sağlığının önemine dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan dışlanan, takıma alınmayan çocukların davranışsal uyum bozuklukları yaşadıklarını söyledi. Tarhan bunun arkasında yatan en büyük nedenin ise ailede ya da eğitimde tutum hataları olduğunu söyledi.

 

 

 

Eğitimcilerin duygusal arka planı okuma becerisi geliştirmesi gerekiyor…

Öğretmenlerin çocukların birer kahramanı olduğunu hatırlatan Tarhan, her bir öğretmenin yaralı, dertli çocukları yakalayabilmesi gerektiğine dikkat çekti. Tarhan; “Yaralı, kırılgan çocuklar duygularını söz diliyle anlatamıyorlar… Daha çok tavır, davranış ve hal diliyle kendilerini ifade etme yöntemini tercih ediyorlar. Örneğin yaramazlık yapıyorlar ya da küsüyorlar…vs. Duygularını bu şekilde davranışsal ifade edebiliyorlar. O nedenle eğitimcilerin çocuklarının bu gibi davranışlarının duygusal arka planını çok iyi okuyabilmeliler. Duygusal okuma becerisi geliştirmeli eğitimcilerimiz. Davranışı baz alarak yaklaşım gardiyan yaklaşımı olur çünkü. Sadece davranış değil, davranışın arka planına odaklanmalı, ele alınmalı…” dedi. 

Aktif dinleyici olmanın terapi etkisi var!

Sorun yaşayan öğrenci için kendisini dinleyen birinin olmasının ruh sağlığı açısından çok önemli olduğunu ifade eden Tarhan, bu bağlamda aktif dinleyici olmanın terapi etkisi olduğunu söyledi. Tarhan, “Eğer öğretmen bir sorun yaşayan öğrencisini aktif bir şekilde dinleyebilirse öğrenci kendini değerli hissedecektir. Ve bu hayat yaşanmaya değer diyecektir. Bu da onda terapi etkisi yapacaktır.” dedi. 

Sevgi ve disiplin dengesi önemli…

Toplumda başarısız olan proje çocuk örnekleriyle karşılaştığını ifade eden Tarhan, yüksek motivasyonla yetiştirilen bu çocukların başarısızlık hallerinde pasif-agresif davranışlar sergileyebildiklerini kaydetti. Sevgi ve disiplin dengesinin önemine vurgu yapan Tarhan, önemli olan tek şeyin akademik başarı değil, hayat başarısının da bir bireyin gelişim ve yaşamında çok önemli olduğunu söyledi.  

Çocukların gelişen ruhuna anne, baba ve eğitimciler tohum atar…

Çocukların gelişiminde anne, baba ve eğitimcilerin önemli yer tuttuklarının altını çizen Tarhan, gelişen ruhunda anne baba, eğitimcilerin ruha tohum attıklarını dile getirdi ve ekledi: “İyicil-kötücül tohum atarlar. Onun için öğrencinin dersi sevmesi için öğretmenini sevmesi gerekiyor, öğretmeni sevmesi için de öğretmenin öğrenciyi sevmesi gerekiyor. Sevgi veriş, alıştır. Psikolojik sağlamlık bu nedenle çok önemlidir.”  

Ayıp, yasak ve günahla büyütmek doğru değil…

Günümüzde ‘ayıp, yasak, günah’ ile çocukların büyütülmemesi gerektiğini vurgulayan Tarhan, bugünün çocuklarının bu kelimelerle eğitilemeyeceği, yetiştirilemeyeceğini kaydetti. Tarhan çocukların, gençlerin baskıcı, buyurgan dilden hoşlanmadığı, ikna edici yöntemi benimsediklerini söyledi. 

Her çocuk lider adayıdır…

Rehber öğretmenlerden gelen soruları da cevaplayan Tarhan, her çocuğun bir lider adayı olduğunu ifade etti. Tarhan, “Onların karakter eğitimi çok sağlıklı ve doğru bir şekilde verilmeli. Çocukların başarılı olmaları için zeki ve çalışkan olmaları yetmiyor, onların aynı zamanda çok iyi birer insan olarak yetiştirilmeleri gerekiyor. İyi eğitim almış zeki, başarılı bir bilgisayar mühendisi bakıyorsunuz hacker oluyor… O nedenle başarılı ve zeki olmak yeterli değil, iyi bir insan olarak da yetiştirilmesi gerekiyor.”  

Psikoloji eksiyi sıfıra getirir

Konuşmasında pozitif psikolojinin önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, pozitif psikolojinin insanların olumlu karakter özelliklerini, güçlü yanlarını ve erdemlerini merkeze alan; hayatı daha doyurucu kılmaya yönlendiren, onların mutluluk arayışlarına katkıda bulunmaya yönelik bir bilim dalı olduğunu söyledi. Tarhan, Pozitif Psikolojinin hem bireylerin tek tek hem de bireylerden meydana gelen toplumların tümünün başarılı olmalarını sağlayacak etkenleri belirleyip geliştirmeyi hedeflediğini dile getirdi. Psikoloji eksiyi sıfıra getirir diyen Tarhan, “Hastalıkları negatif olarak değerlendirirsek, onları iyileştiren psikoloji insanı normal haline getirir yani eksiyi sıfır yapar. Pozitif psikoloji ise insanı artı hale taşır. İyilik halini arttırmayı, mutluluğu çoğaltmayı hedefler. Sağlıklı bir insanın yaşam kalitesini arttırmayı amaçlar.” dedi. 

Pozitif psikolojinin kökeni… 

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Pozitif Psikoloji’nin köklerinin nereye dayandığını ve yakın zamanda neden gündeme geldiğini şöyle anlattı:

“Özellikle 2005 yılından sonra ABD’de intihar hızındaki artış, şiddetin artışı, insanın acımasızlığındaki artış nedeniyle psikiyatri, kötülüğü tanımlamaya yöneldi. İnsanlar neden kötü oluyor, kana susamışlık, acımasızlık neden çoğaldı? Bağımlılıklar neden arttı? Boşanmalar neden çoğaldı? Bu sorulara yanıt ararken,'mutlu olmayı başaramıyor muyuz?' sorusu yanıt aranan en önemli soru haline geldi. ABD’de, kanalizasyon atıklarından anti-depresan kullanımı ölçümü ile yapılan araştırmalarda insanların bu ilaçlar olmadan yaşayamaz hale geldiği ortaya çıktı. Bu sorunla mücadele etmek için biçimlenen bir bilim dalıdır Pozitif Psikoloji. Baktığımızda kadim kültürlerden, Doğu öğretisinden, Tasavvuftan, Mevlana’dan alınan doğruların bilimsel metodoloji ile anlatılması, sistematize edilmesi ve bu çağın insanlarına sunulmasıdır. Şu an Harvard Üniversitesi’nde 1504 nolu ders olarak ve ‘çığır açan ders’ diye tanımlanarak okutuluyor.”

Pozitif psikoloji neden önemli?

Her şeyden önce Pozitif Psikolojinin Polyannacılıktan farklı bir şey olduğunu fark etmek gerekiyor Tarhan, Polyannacılık yaşanılan hayatta olumsuz hiçbir şeyi görmemek, her şeye olumlu bakmakken, Pozifit Psikolojinin yaşanılanların olumlu ve olumsuz tüm yönlerini görerek, olumsuzla mücadele edip, olumluya odaklanmayı hedeflemek olduğunu belirtti.

İyi insan yetiştirme çabasının bir parçası…

Üsküdar Üniversitesi akademik eğitiminin bir parçası olarak 2013 yılından bu yana Pozitif Psikoloji derslerine müfredatında yer verdiklerini söyleyen Tarhan, “Amerika’nın köklü akademik kurumlarından Harvard Üniversitesi, Pozitif Psikoloji derslerini, Üsküdar Üniversitesi’nden iki yıl sonra 2015 yılında müfredatına ekledi. Empati, duygusal zekâ, sıkıntılarla başa çıkma gibi kişisel becerilerin artırılmasının hedeflendiği pozitif psikoloji dersleri Harvard’dan sonra 2018’de Yale Üniversitesi’nde de ders olarak okutulmaya başlandı. 2019 yılında İngilter’de Bristol Üniversitesi müfredatında pozitif psikoloji dersine yer verdi. ABD, Avrupa gibi dünyanın saygın üniversitelerinden çok daha önce, Üsküdar Üniversitesi’nin pozitif psikolojinin önemini fark ederek, 2013 yılından bu yana müfredatında zorunlu ders olarak yer verdiği pozitif psikoloji dersleri, üniversitemizin amaçları arasındaki ‘iyi insan’ yetiştirme çabasının da bir parçasıdır.” dedi.

Pozitif psikolojiye lise ve ortaokulların da ihtiyacı var!

Tarhan, Üsküdar Üniversitesinde okutulan pozitif psikoloji dersi ve uygulamalarına lise, orta okul kademelerinin de çok ihtiyacı olduğunu söyledi. Seminerde katılımcılara Üsküdar Üniversitesi yayınları tarafından çıkan 'Mutluluk Bilimi' kitabı da hediye edildi. 

Üsküdar Haber Ajansı (ÜHA)