Pozitif Psikoloji Nedir? Neden Önemlidir?

Mutluluğu nasıl yakalayacağız? Mutluluk kazanılır mı, yoksa aslında insanın kendisinde mi var? Mutluluğu küçük şeylerde bulmak mümkün mü yoksa büyük şeylerde mi aramalıyız mutluluğu? Her insanın aklına gelen tüm bu sorular, aslında bakış açılarımızla ilgili. Beklentilerimiz, yaşamdaki tecrübelerimiz, insanlar ile paylaşımlarımız… Bunların hepsi bu sorulara yanıtlarımızı biçimlendiriyor.

Peki, yaşadığımız dünyada salgın hastalıklardan doğa olaylarına birçok felaket varken; insan nüfusunun çok büyük bir kısmı açlık ve savaşlarla uğraşırken; gündelik hayatın rutine binmiş zorlukları herkese ağır gelirken nasıl mutlu olacağız? Bunu sağlayan bir bilim dalı var: Pozitif Psikoloji.

Pozitif Psikoloji Nedir?

İnsanların olumlu karakter özelliklerini, güçlü yanlarını ve erdemlerini merkeze alan; hayatı daha doyurucu kılmaya yönlendiren; onların mutluluk arayışlarına katkıda bulunmaya yönelik bir bilim dalı olarak Pozitif Psikoloji, hem bireylerin tek tek hem de bireylerden meydana gelen toplumların tümünün başarılı olmalarını sağlayacak etkenleri belirleyip geliştirmeyi hedefler.

Psikoloji eksiyi sıfıra getirir. Hastalıkları negatif olarak değerlendirirsek, onları iyileştiren psikoloji insanı normal haline getirir yani eksiyi sıfır yapar. Pozitif psikoloji ise insanı artı hale taşır. İyilik halini arttırmayı, mutluluğu çoğaltmayı hedefler. Sağlıklı bir insanın yaşam kalitesini arttırmayı amaçlar.

Pozitif Psikolojinin Kökeni Nedir?

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Pozitif Psikoloji’nin köklerinin nereye dayandığını ve yakın zamanda neden gündeme geldiğini şöyle anlatıyor:

“Özellikle 2005 yılından sonra ABD’de intihar hızındaki artış, şiddetin artışı, insanın acımasızlığındaki artış nedeniyle psikiyatri, kötülüğü tanımlamaya yöneldi. İnsanlar neden kötü oluyor, kana susamışlık, acımasızlık neden çoğaldı? Bağımlılıklar neden arttı? Boşanmalar neden çoğaldı? Bu sorulara yanıt ararken, “mutlu olmayı başaramıyor muyuz?” sorusu yanıt aranan en önemli soru haline geldi. ABD’de, kanalizasyon atıklarından anti-depresan kullanımı ölçümü ile yapılan araştırmalarda insanların bu ilaçlar olmadan yaşayamaz hale geldiği ortaya çıktı. Bu sorunla mücadele etmek için biçimlenen bir bilim dalıdır Pozitif Psikoloji. Baktığımızda kadim kültürlerden, Doğu öğretisinden, Tasavvuftan, Mevlana’dan alınan doğruların bilimsel metodoloji ile anlatılması, sistematize edilmesi ve bu çağın insanlarına sunulmasıdır. Şu an Harvard Üniversitesi’nde 1504 nolu ders olarak ve ‘çığır açan ders’ diye tanımlanarak okutuluyor.”

Pozitif Psikoloji Neden Önemlidir?

Her şeyden önce Pozitif Psikolojinin Polyannacılıktan farklı bir şey olduğunu fark etmek gerekiyor. Polyannacılık yaşanılan hayatta olumsuz hiçbir şeyi görmemek, her şeye olumlu bakmaktır. Halbuki Pozifit Psikoloji yaşanılanların olumlu ve olumsuz tüm yönlerini görmek, olumsuzla mücadele edip, olumluya odaklanmayı hedeflemektedir.

Psikoloji, insan davranışlarını anlamaya odaklanır, ancak çabasının çoğu ruhsal bozuklukların anlaşılması ve bunların tedavi edilmesi üzerinedir. Herhangi bir ruhsal sorunu olmayan insanlarınsa her zaman mutlu bir yaşam sürdüklerini söylemek mümkün değildir. Mutlu ya da mutsuz olmayan insanların, yaşam kalitelerini arttırmak ve daha yüksek düzeyde doyum alabilmelerine yardımcı olabilmek için pozitif psikolojinin araştırma, çalışma ve önerilerine ihtiyaç vardır. İnsanın güçlü ve olumlu yönlerinin keşfetmesi ve pozitif psikoloji ile bunlara odaklanması bireyler ile birlikte aileyi, toplumu ve tüm insanlığı da etkileyecektir.

Pozitif Psikoloji Dersleri önce Üsküdar’da ardından Dünya Üniversitelerinde

Üsküdar Üniversitesi akademik eğitiminin bir parçası olarak 2013 yılından bu yana Pozitif Psikoloji derslerine müfredatında yer veriyor.

Amerika’nın köklü akademik kurumlarından Harvard Üniversitesi, Pozitif Psikoloji derslerini, Üsküdar Üniversitesi’nden iki yıl sonra 2015 yılında müfredatına ekledi. Empati, duygusal zekâ, sıkıntılarla başa çıkma gibi kişisel becerilerin artırılmasının hedeflendiği pozitif psikoloji dersleri Harvard’dan sonra 2018’de Yale Üniversitesi’nde de ders olarak okutulmaya başlandı. 2019 yılında İngilter’de Bristol Üniversitesi müfredatında pozitif psikoloji dersine yer verdi.

ABD, Avrupa gibi dünyanın saygın üniversitelerinden çok daha önce, Üsküdar Üniversitesi’nin pozitif psikolojinin önemini fark ederek, 2013 yılından bu yana müfredatında zorunlu ders olarak yer verdiği pozitif psikoloji dersleri, üniversitemizin amaçları arasındaki “iyi insan” yetiştirme çabasının da bir parçasıdır.