Semiha ES 1912-2012

Semiha Es (1912-2011), Türkiye’nin ilk kadın gezi ve savaş fotoğrafçısıdır. Fotoğrafçılık kariyerine, eşiyle birlikte dünyayı gezerek başlamış ve uzun yıllar savaş fotoğrafçılığı yaparak Türk medyasında önemli bir iz bırakmıştır.

Semiha Es Kimdir?

1912 yılında dünyaya gelen Semiha Es, iyi bir eğitim aldıktan sonra genç yaşta çalışma hayatına atıldı. 15 yaşında telefon idaresinde santral memuresi olarak işe başlayan Es, burada ünlü gazeteci Hikmet Feridun Es ile tanıştı. Evlendikten sonra, eşi ile birlikte yurt dışı seyahatlerine çıkmaya başladı. Bu süreç, Semiha Es’in fotoğrafçılıkla tanışmasının da başlangıcını oluşturdu. Zamanla fotoğrafçılığı öğrenen Semiha Es, profesyonel foto muhabirliği yaparak, özellikle savaş ve gezi fotoğraflarına odaklandı.

Gezi ve Savaş Fotoğrafçılığı

Semiha Es’in hayatının en belirgin yönlerinden biri, eşiyle birlikte dünyanın çeşitli yerlerinde gerçekleştirdiği geziler ve bu gezilerde çektiği fotoğraflardır. Feridun Es’in gazetecilik kariyerinde, Semiha Es ona eşlik ederek, yurt dışı seyahatlerinde bir dizin fotoğraf çekti. Bu dönemde, Hollywood yıldızlarından Afrika kabilelerine kadar pek çok farklı konuya dair fotoğraflar çekti. Semiha Es, sadece gezilerinde değil, savaş fotoğrafçılığında da iz bıraktı. Kore, Vietnam ve Ruanda gibi savaş bölgelerinde çektiği çarpıcı fotoğraflarla, savaşın acı gerçeklerini dünyaya gösterdi. 1950’lerden itibaren eşi ile birlikte Hürriyet gazetesi için çalıştı ve savaşın izlerini fotoğrafladı. Kore’deki Türk taburunda savaşan askerleri, Afrika’nın uzak köylerinde kabile hayatını ve Uzakdoğu’nun sıradışı dünyasını dergi sayfalarına taşıdı. Bu dönemde çektiği fotoğraflar, sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada büyük bir dikkat çekti.

Etkisi ve Mirası

Semiha Es, yalnızca bir fotoğrafçı değil, aynı zamanda bir kadın olarak da dönemin toplumsal normlarına meydan okumuş bir figürdür. Türkiye’de kadınların iş hayatında, özellikle de fotoğrafçılık gibi zor ve erkek egemen bir alanda varlık gösterdiği dönemde, onun çalışmaları büyük bir öneme sahiptir. Savaş fotoğrafçılığı alanında Türkiye’nin ilk kadın temsilcisi olarak, adını tarihe yazdıran Semiha Es, birçok gazeteci ve fotoğrafçının ilham kaynağı olmuştur.

Özellikle savaş fotoğrafçılığındaki cesareti ve gözlemleriyle, savaşın vahşetini ve acılarını gözler önüne sermiştir. Onun objektifinden yansıyan görüntüler, sadece birer fotoğraf değil, insanlık tarihine tanıklık eden belgeler olarak önemli bir yer tutmaktadır. 2011 yılında Türkiye Fotoğraf Sanatçısı Ödülleri kapsamında Onur Ödülü'ne layık görülen Semiha Es, 100 yaşında İstanbul’da hayatını kaybetti. Naaşı, eşi Hikmet Feridun Es’in yanına Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

Semiha Es’in hayatı ve çalışmaları, hem bir fotoğrafçı hem de bir kadın olarak tarihe önemli izler bırakmıştır, hikayesi Türkiye ve dünya çapında pek çok kişiye ilham vermeye devam etmektedir.