Martin SELIGMAN 1942
Martin Seligman (1942), pozitif psikoloji ve öğrenilmiş çaresizlik alanlarındaki çalışmalarıyla tanınan Amerikalı bir psikologdur.
Martin Seligman Kimdir?
Martin Seligman 12 Ağustos 1942'de New York, Albany'de doğdu. Lisans diplomasını 1964'te psikoloji okuduğu Princeton Üniversitesi'nden aldı. Seligman daha sonra 1967'de Pennsylvania Üniversitesi'nde psikoloji alanında doktora yaptı. Kariyerinin başlarında araştırmaları davranışçılığa, özellikle de öğrenilmiş çaresizlik fenomenine odaklandı.
Öğrenilmiş Çaresizlik Kavramı
Seligman'ın öğrenilmiş çaresizlik üzerine 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında gerçekleştirdiği ilk araştırması, psikologların insanların kontrol algıları ile duygusal refahları arasındaki ilişkiyi anlama biçimini değiştirmeye büyük ölçüde yardımcı oldu. Seligman ve meslektaşları, köpeklerle yaptıkları bir dizi deneyde, kontrol edilemeyen stres faktörlerine maruz kalan hayvanların, kaçmayı başarabilseler bile, sonunda kaçmayı bıraktıklarını belirlediler. Bu kavram, insan davranışı üzerine incelendi ve çaresiz hissettikleri veya sonuçları etkileyemedikleri durumlar yaşayan insanların depresyon ve kaygı bozuklukları geliştirme olasılıklarının daha yüksek olduğunu gösterdi.
Öğrenilmiş çaresizlik teorisi, Seligman'ı bireylerin kontrol algılarının duygusal ve psikolojik durumlarını nasıl etkilediğini daha detaylı araştırmaya yöneltti. Bu çalışma, depresyon ve diğer ruh sağlığı bozukluklarının tedavisi ve önlenmesi konusunda içgörüler sunduğu için hem klinik psikolojide hem de daha geniş ruh sağlığı alanında oldukça etkili oldu.
Pozitif Psikoloji Hareketi
Seligman, 1990'ların sonlarında insan psikolojisine dair daha iyimser bir bakış açısına odaklandı ve bu da pozitif psikoloji hareketinin gelişmesine yol açtı. Bu yaklaşım, pozitif duyguların, kişisel dayanıklılığın ve insanın gelişmesine katkıda bulunan faktörlerin incelenmesine vurgu yapmaktadır. Genellikle ruhsal hastalıkları teşhis etmeye ve tedavi etmeye odaklanan geleneksel psikolojinin aksine, pozitif psikoloji, bireylerin güçlü yönlerine, erdemlerine ve mutluluk kaynaklarına odaklanarak nasıl tatmin edici hayatlar yaşayabileceklerini anlamaya çalışır.
Etkisi ve Mirası
Seligman uzun ve seçkin bir akademik kariyere sahiptir. Kariyeri boyunca hem akademik araştırmaları hem de ruh sağlığına ilişkin kamu anlayışını etkileyen çok sayıda kitap ve araştırma makalesi yazmıştır. Ayrıca, 1998'den 1999'a kadar Amerikan Psikoloji Derneği'nin (APA) başkanlığını yapmış ve bu alanda psikolojik sağlık ve psikolojik dayanıklılığa daha fazla odaklanılması yönünde önemli bir değişimin savunuculuğunu yapmıştır. Çalışmaları hem klinik hem de eğitim uygulamaları üzerinde ve ayrıca ruh sağlığının daha geniş kültürel anlayışı üzerinde derin bir etkiye sahip olmuştur. Pozitif psikoloji, psikoloji içinde önemli bir alan haline gelmiştir.
Seligman'ın çalışmaları ayrıca mutluluğu artırmayı, stresi azaltmayı ve psikolojik dayanıklılığı teşvik etmeyi amaçlayan çeşitli programların geliştirilmesini etkilemiştir. Araştırmaları, insanların daha sağlıklı ve daha tatmin edici hayatları nasıl yaşayabilecekleri anlayışını şekillendirmeye devam etmektedir. Günümüzde, Seligman, psikolojide aktif bir figür olmaya ve refah, dayanıklılık ve kişisel gelişimle ilgili konularda araştırma yapmaya ve yazmaya devam etmektedir. Çalışmaları, insan gelişimine odaklanan geniş bir çalışma alanının temelini atmış ve araştırmacılara, klinisyenlere ve eğitimcilere yol göstermektedir.