İbrahim MÜTEFERRIKA 1674-1747

İbrahim MÜTEFERRIKA

Matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmendir. Osmanlı Devleti’nde basımevi kurarak kitap yayımlayan ilk kişidir.
Matbaa denilince akla ilk gelen isimlerden biri olan İbrahim Müteferrika, 1674 yılında Macaristan'ın Kolojvar şehrinde doğdu.
Müslüman olmadan önceki adı bilinmemektedir. 1692 yılında İkinci Viyana Kuşatması’ndan sonraki savaşlarda Osmanlılara esir düştü. Esir olarak İstanbul'a getirildi ve burada Müslüman oldu. Osmanlı Devleti’nin kanun ve yöntemlerini kısa sürede öğrenerek hızla yükseldi ve müteferrikalık yaptı. 1715 yılında Avusturya’ya düzenlenen sefer sırasında, haberleşme konusunda devlete hizmet etti.
İbrahim Müteferrika; Latince, Macarca, Arapça ve Farsça bilmekteydi. Bu nedenle yabancı devletlerle iletişim kuran heyetlerde bulundu. Resmi görevleri arasında diplomatlık, mihmandarlık, çevirmenlik, müteferrikalık ve hacegânlık vardı. Macaristan'daki eğitimi sırasında basım işlerini öğrendi. İstanbul’a dönünce bir matbaa kurdu. İbrahim Müteferrika kurduğu matbaada ömrü boyunca 17 ayrı kitap basmıştır. 1743 yılında bir atama emrini götürmek için Dağıstan'a gitti. Bu yolculuktan döndükten sonra, Divan-ı Hümayun tarihçiliğine getirildi ve 7 Kasım 1745’te bu görevinden ayrıldı.
İbrahim Müteferrika 1747 yılında hayatını kaybetti. Cenazesi önce Aynalıkavak Mezarlığı’na defnedildi.
Daha sonra 1942 senesinde buradan alınarak Galata Mevlevihanesi’ne nakledildi.